Từ vựng và ngôn ngữ đóng vai trò then chốt cho trẻ khi con học tiểu học, đồng thời giúp trẻ tăng cường khả năng giao tiếp, kết bạn, vui chơi với bạn bè. Vậy làm sao để phát triển vốn từ vựng cho trẻ.

1. Bố mẹ hãy trò chuyện trực tiếp với trẻ thật nhiều.
Trẻ nhỏ giống như bọt biển, vì vậy điều quan trọng là phải cho con “chìm đắm” trong ngôn ngữ ngay từ khi con còn nhỏ. 

Alice Penfold, Giám đốc Dự án của chương trình Words for Work tại National Literacy Trust, cho biết: “Số lượng từ mà trẻ em có thể học được trong những năm đầu tiên liên quan chặt chẽ đến thành công trong tương lai của trẻ."

Chất lượng của các tương tác giữa cha mẹ và con cái là một trong những yếu tố lớn nhất ảnh hưởng đến vốn từ vựng của con, vì vậy điều quan trọng là phải nói chuyện với con và cho con tiếp xúc với thật nhiều từ khác nhau. Ví dụ bố mẹ có thể thử đặt tên cho các đồ vật, sử dụng các từ chỉ con số và cùng con tiếp xúc với các từ giải thích cảm xúc. Càng hiểu nhiều từ, trẻ càng có thể sử dụng nhiều hơn.

2. Bố mẹ đọc sách cùng con sẽ phát triển vốn từ vựng cho trẻ
Chìa khóa để có vốn từ vựng phong phú chính là sự yêu thích với việc đọc sách. Bố mẹ hãy biến đọc sách trở thành một thói quen, với thời gian đều đặn hàng ngày và coi đây là điều quan trọng không thể bỏ qua. Bố mẹ đừng coi việc đọc sách chỉ diễn ra ở trường, hãy quan sát để nhận ra sở thích của con và tìm những cuốn sách liên quan đến sở thích này. Những cuốn sách với chủ đề con yêu thích sẽ khuyến khích con đọc để thưởng thức và ngày càng yêu thích việc đọc sách hơn.

Bố mẹ hãy tiếp tục đọc to cho con nghe, ngay cả khi con đã có thể tự đọc. Tại sao bố mẹ nên làm như vậy? Vì con thích nghe những câu chuyện kể và bố mẹ có thể xây dựng vốn từ vựng cho con bằng cách chọn những cuốn sách khó hơn để con có thể tự đọc.

Chúng ta có thể phát triển vốn từ vựng cho con thông qua nhiều loại truyện khác nhau. Hãy đọc cho con nghe những cuốn sách hư cấu, các loại báo, tạp chí dành cho trẻ em, truyện tranh, truyện hài hước, truyện ngụ ngôn… Nhiều nội dung khác nhau sẽ giúp con tiếp cận với nguồn từ vựng phong phú hơn.

3. Học từ mới bằng nhãn dán tên các đồ vật trong gia đình
Khi con còn nhỏ, bố mẹ có thể dùng các nhãn dán lên đồ vật trong gia đình, như vậy con có thể học thêm từ mới. Sau đó khi con lớn hơn một chút, bố mẹ có thể phát triển vốn từ vựng cho trẻ bằng cách thêm tính từ hoặc cụm danh từ, ví dụ: bàn gỗ/bàn sắt, đĩa sứ/đĩa nhựa, ghế da/ghế gỗ/ghế sắt/ghế nhựa…

4. Phát triển vốn từ vựng cho trẻ thông qua các trò chơi
Chúng ta hãy làm cho việc học ngôn ngữ trở thành một trò chơi vì trẻ thích chơi. Thay vì ngồi học từng từ vựng, bố mẹ có thể tổ chức một trò chơi, ví dụ trò chơi nhảy lò cò, từ đó bố mẹ có thể chỉ cho trẻ hình vuông/hình chữ nhật, tên trò chơi, các con số trong đó, và khi hết lượt chơi mỗi người chơi sẽ nói mình thấy trò chơi này có thú vị hay không, điều gì khiến trẻ thấy vui như thế hoặc buồn cười như thế…

5. Sử dụng nhiều từ vựng trong câu

Sẽ chẳng ích gì nếu trẻ học từ mới mà không biết cách sử dụng chúng. Bố mẹ hãy yêu cầu trẻ sử dụng một từ trong câu nói hoặc khi trẻ biết viết thì trẻ sẽ viết câu, điều này sẽ giúp con hiểu hơn ý nghĩa và ngữ cảnh của từ đó. Quan trọng nhất của ngôn ngữ là con biết diễn đạt từ vựng khi cần tới, làm sao cho mọi người hiểu con muốn nói gì hoặc diễn đạt được mong muốn của mình một cách súc tích nhất.

Bố mẹ hãy khuyến khích con viết một câu bao gồm mỗi từ, khuyến khích con tra từ điển nếu không chắc chắn về nghĩa của nó.

Vốn từ vựng của con càng nhiều, con càng dễ dàng hơn trong việc giao tiếp và diễn đạt yêu cầu, ý kiến của con với mọi người. Bố mẹ hãy đồng hành cùng con để con phát triển tốt và toàn diện nhất.